Bu İnternet sitesindeki bilgiler yalnızca ilgi duyulan konulara ilişkin olarak amatör kişilere yol gösterici nitelikte genel bilgi vermek amacıyla hazırlanmıştır.
Yasaların uygulanması ve bunun yaratacağı sonuçlar, ilgili bilgi ve olaylara bağlı olarak büyük farklılık gösterebilir. Yasa, kural ve yönetmeliklerin sürekli değişmesi ve elektronik iletişimin doğasında bazı riskler taşıması nedeniyle, bu sitedeki bilgilerde gecikmeler, eksiklikler veya yanlışlıklar söz konusu olabilir. Bu sitede yer alan bilgiler ve hesaplama araçları, yazar ve yayıncıların yasal konularla ilgili ve diğer profesyonel danışmanlık ve hizmet sağlama işleriyle iştigal etmedikleri varsayılarak sunulmaktadır. Bu nedenle söz konusu vasıtalar profesyonel danışmanların ve diğer yetkili danışmanlarla yapılacak görüşmelerin yerini alacak şekilde kullanılmamalıdır. Bu sitedeki bilgileri kullanarak herhangi bir karar vermeden veya harekete geçmeden önce profesyonel bir danışmana başvurmanız gerekmektedir.
Bu sitedeki bilgilerin güvenilir kaynaklardan alınması hususunda azami gayret gösterilmiştir.
Bununla birlikte, herhangi bir yanlışlık veya eksiklikten veya bu bilgilerin kullanımından doğan sonuçlardan site sorumlu tutulamaz. Bu sitedeki tüm bilgiler “oldukları gibi” sunulmaktadır ve, belirli bir amaçla kullanıldığında gösterecekleri performansa, ticari meta olarak alınıp satılabilme özelliklerine ve belli bir amaca uygun olmalarına ilişkin garantiler de dahil olmak, ancak, bunlarla sınırlı olmamak üzere, bu bilgilerin eksiksiz, doğru ve zamanında sağlanmış bilgiler olmalarıyla veya bu bilgilerin kullanımından doğan sonuçlarla ilgili olarak herhangi bir açık veya zımni garanti ve teminat verilmemektedir. Site moderatörü ve yazarları, hiçbir şekilde tarafınıza veya başka bir tarafa karşı bu sitedeki bilgilere dayanılarak alınan kararlarla ve yapılan işlemlerle ilgili olarak, bu bilgilerin kullanımından doğan dolaylı zararlar konusunda (bu tür zarar ve ziyanların meydana gelebileceği konusunda uyarıda bulunulmuş olsa dahi) herhangi bir sorumluluk üstlenmemektedir.
Bu sitedeki bazı bağlantılar aracılığıyla, sitemizin üzerinde herhangi bir kontrol ve yetkiye sahip olmadığı, üçüncü şahıslarca yönetilen İnternet sitelerine ulaşılmaktadır. Sitemiz diğer internet sitelerindeki bilgilerin doğruluğuyla veya bu bilgilerle ilgili herhangi bir beyanda bulunmamaktadır, anılan siteler yoluyla sağlanan veya ulaşılan hiçbir hizmet veya ürünü onaylamamakta, garanti etmemekte, bunların kullanılmasını teşvik veya tavsiye etmemektedir.
Sitemiz üçüncü şahıslarca yayınlanan bilgi ve malzemeyle ilgili olarak herhangi bir sorumluluk kabul etmemekte ve söz konusu üçüncü şahıslarca yayınlanan bilgiler içinde yer alan beyan ve görüşleri doğrudan doğruya veya dolaylı olarak onaylamamaktadır.
Sitemiz üçüncü şahıslara ait olan ve herhangi bir nedenle uygun olmadığını düşündüğü bilgileri siteden çıkarma hakkını saklı tutmaktadır. Kullanıcı, bu amaçla oluşturulan ve karşılıklı etkileşimle kullanılan yorum alanlarını veya diğer vasıtaları kullanarak belirli bilgiler yayınlarken, bilgilerin hazırlanması, yayınlanması ve dağıtımına ilişkin Türk yasalarına uymayı kabul etmekte ve bu tür bilgilerin yasal gerekleri ihlal etmesinden doğacak hasarlarla ilgili tüm sorumluluğu üstlenmektedir. Kullanıcı herhangi bir şekilde itibar zedeleyici veya yasalara aykırı herhangi bir bilgiyi yayınlamamayı taahhüt etmektedir.
Web sitemiz tüketici şikayetlerinin dile getirilmesi konusunda “ortam sağlayıcı” fonksiyonu taşır.
Sitemiz tüketici şikayetlerinin dile getirilmesi için de mecra yaratan bir web sitesidir. Yayınlanan şikayetlerde kendisine ait içerik ve ifadeleri yayınlamadığı gibi, tüketicilerin -yani üçüncü kişilerin- aldıkları ürün veya hizmetlerden duydukları memnuniyetsizlikleri dile getirmeleri için “ortam sağlayıcı” fonksiyonunu yürütmektedir.
Bilindiği gibi ortam sağlayıcı içeriği bizzat hazırlamamakta ancak içerik maksadıyla kendisine gönderilenleri web sayfasına yerleştirmektedir. Ortam sağlayıcı “Bilişim ağı üzerinde, herkese açık olarak kullanıcılarına yardım, bilgilendirme, danışma veya benzer türde hizmet sunanlar” olarak tanımlanmaktadır (Bkz. Bilişim Ağı Hizmetlerinin Düzenlenmesi ve Bilişim Suçları Hakkında Kanun Tasarısı, m.2, www.adalet.gov.tr).
Sitemizin yayınlanan şikayetlerden sorumlu tutulması için şu ihtimaller üzerinde durulması gerekir:
- Herhangi bir kişinin, şirketin ya da kuruluşun karalanması amacına yönelen, onların manevi haklarını ihlal eden gönderilmiş yazıların herhangi bir kontrolden geçirilmeksizin yayınlanması, yani kontroldeki kusur halinde,
- Herhangi bir şekilde yayınlanan ve ihlal teşkil eden yazıların, hakkı ihlale uğrayanlarca yapılan ikaz halinde kaldırılmamasından dolayı ihlalin devam etmesi, yani yapılan ihlalin devamına katkı halinde,
- Ortam sağlayıcının sorumluluğu için belirtilmesi gereken bir diğer ön şart da asıl içeriğin ihlal teşkil etmesidir. Asıl içerik ihlal olarak kabul edilemiyor ise, bunlardan sitemizin kurucu ve sahiplerinin de sorumlu tutulabilmesi mümkün değildir.
Sitemizde yer alan şikayetler ifade özgürlüğünün bir uzantısıdır.
Kişilik hakları hem Anayasa hem de Medeni Kanun’un ilgili normları ile korunan hakların başında gelir. Aynı şekilde “şikayet hakkı” da hem ifade özgürlüğünün bir uzantısı hem de kişinin kendini geliştirebilme ve menfaatlerini korumasının bir yolu olarak hukuk düzeninin koruması altındadır.Sitemizde tüketicinin şikayetlerinin ihlal olarak kabul edilebilmesi için şikayetin ötesine geçmesi gerekir.
Şikayet hakkının sınırları için yargı kararlarında ortaya konulan unsurlar şu şekilde sıralanabilir:
- Şikayet hakkı amaca uygun olarak kullanılmış olmalıdır. Amaca uygunluk, öz çıkarın korunması ile mümkündür. Örneğin; ilgili makamlara yapılan ihbar ve şikayet hakkının koruduğu çıkarı elde etmek için yapılmış ise amaca uygun bir davranış olarak hukuka da uygundur. Ancak bir çıkar sağlamak için kullanılmış ise, hukuka uygunluktan söz edilemeyecektir. Çünkü, hak ve özgürlüklerin amacından saptırılarak bireyin, hukukça korunan kişisel değerlerine girme ve el atma iyi niyet kurallarına (MK md.2) aykırı düşen davranıştır.
- Şikayet hakkı uygun araçlarla yapılmalıdır. Daha geniş bir anlatımla hakkın kullanılmasında gerçek olaylara dayanılmalı ve aşırı davranılmamalıdır. Aksi halde, amaca varmak için uygun araç seçilmemiş olur ki, bu da kötüye kullanıldığının tartışmasız kanıtı olur. Uygun araçlarla amaca varmak için yapılan davranışlar, kişilik hakkına girse bile hukuka aykırı sayılmamalıdır.’’(4.HD: 8.9.1982, E. 1982/6084, K.1982/7436)
- Şayet bir kimse tarafından şikayet hakkı, bu sınırlar içinde kullanılıyor ise bu durum, şikayet edilen kimsenin ya da kurumun hakkına tecavüz teşkil etmeyecektir. Tüketicilerin satın almış oldukları mal ya da hizmetlerden sadece kendi memnuniyetsizliklerini dile getirmeleri, şikayet olarak kabul edilebilecek iken, mal ya da ürünü satın aldıkları şirketin şahsına yönelik eleştiri getirmeleri ya da onların ticari itibarlarına zarar vermeleri halinde kişilik haklarına saldırı teşkil eder. Tüm bu nedenlerle Sitemizde yayınlanan şikayetlerin içerik bakımından değerlendirilmesi gerekmektedir. Eğer şikayet hakkının aşıldığı bir durum söz konusu ise bu içerik, kişilik haklarına tecavüz oluşturabilecektir.
Sitemizin yerine getirdiği işlev, yönetmelik ile teşvik edilmektedir.
Tüketici şikayetlerinin bir tüketici örgütü yerine bu tip bir sitede değerlendirilmesi konusu da açıklık getirilmesi gereken noktalardan birini oluşturmaktadır. Bir tüketici örgütü olmayan böyle bir sitede yapılan bu tür değerlendirmelerin kanuna aykırılık teşkil edip etmediği ayrıca incelenmelidir.
Sitemiz bir dernek olarak hizmet vermemektedir.
Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun, tüketicinin haklarını aramasının yollarını sınırlı olarak saymadığı gibi, şikayetlerini dile getirebileceği ortamları da sınırlamamıştır. Hatta bu Kanunun ilk maddesinde “Bu Kanunun amacı, (…) kamu yararına uygun olarak tüketicinin sağlık ve güvenliği ile ekonomik çıkarlarını koruyucu, aydınlatıcı, eğitici, zararlarını tazmin edici, çevresel tehlikelerden korunmasını sağlayıcı önlemleri almak ve tüketicilerin kendilerini koruyucu girişimlerini özendirmek ve bu konudaki politikaların oluşturulmasında gönüllü örgütlenmeleri teşvik etmeye ilişkin hususları düzenlemektedir” denilerek tüketicinin kendisini koruyucu mekanizmaları oluşturması teşvik edilmiştir.
Bu husus, doktrinde de aynı şekilde vurgulanmakta, yasal düzenlemelerin, başlı başına tüketicinin korunmasını tam olarak sağlamayacağı, en etkin koruma yolunun bizzat tüketicinin haklarına sahip çıkmasından geçtiği belirtilmektedir. (Bkz. Aydın Zevkliler/Murat Aydoğdu, Tüketicinin Korunması Hukuku, Ankara 2004,s. 71) Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun’un gerekçesinde de tüketici bilincinin arttırılmasının önemi vurgulanmıştır.
Bu konuda çok ilgi çekici ve konumuzu aydınlatan bir düzenleme de Geleneksel Tüketici Ödülleri Yönetmeliği’dir. Bu yönetmeliğin 4.maddesine göre Geleneksel Tüketici Ödülleri’nin verilebilmesi için, “Radyo-Televizyon Programı Ödüllü ve Yazılı Basın Tüketici Köşesi Ödülü dallarında” medyanın, “belirli aralıklarla yayın yapması ve tüketici sorunlarını aktarıcı ve bunları çözücü olmasının yanı sıra, tüketicileri bilinçlendirmeyi esas alan nitelikte olması” aranmaktadır. (Yönetmelik m. 4) Görüldüğü gibi söz konusu yayınlar teşvik edilmekte, hatta Bakanlık tarafından tüketicinin sorunlarının dile getirildiği, bu sorunlara çözüm arandığı ve tüketicinin bilinçlendirildiği yayınlar ödüllendirilmektedir.
Günümüzde birçok basın yayın organında benzeri tüketici sayfaları ve köşeleri bulunmaktadır. Yeni bir yayın aracı olan internet ortamında tüketicinin sorunlarının dile getirilmesine aracılık edilmesi, bunlara çözümler aranması, Kanuna aykırı sayılmayacağı gibi bilakis Kanunun 1.maddesinde sayılan amaca da hizmet etmektedir. Sitemizde tüketici şikayetlerinin yayınlanması bu bakımdan son derece önemlidir ve tüketici bilincinin geliştirilmesine hizmet etmektedir.
Tüketici şikayetlerine yer veren internet sitelerinin ve basın yayın araçlarının bir başka faydası da şuradadır;
Bazı tüketici dernekleri, tüketicilerin şikayetlerinin duyurulması ve takibi için ücret dahi talep edebilmektedir. Bu hallerde tüketicinin şikayetlerini duyurmasının yolları kapanmaktadır. Sonuçta ise tüketicinin çoğu kez mağduriyeti giderilmemektedir. İnternet sitelerinde tüketicilerin şikayetleri kolaylıkla işleme konulabilmektedir. Bu hususun da Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun’un amacına uygun düştüğü ve teşvik edilmesi gerektiği açıktır.
Firma adının sitemizde kullanılması, marka ya da isim hakkının ihlali olarak kabul edilebilir mi?
Firma adının sitemizde kullanılmasının bazı hallerde bir marka hakkı ihlali olarak düşünülmesi mümkündür. Ancak "Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname", tescilli markaların bir başkası tarafından mal ve hizmetleri için izinsiz kullanılmasını tipik marka ihlali olarak kabul etmiştir. Bu durum doktrinde tipik ifadesi ile “markasal kullanım” deyimi ile ifade edilmektedir. Yani tescilli bir işaretin bir mal ya da hizmeti diğerlerinden ayırt etmek için kullanımı, markasal kullanımından bahsedilemez. (Benzeri bir yaklaşım için Bkz. Hamdi Yasaman, Marka Hukuku 556 Sayılı KHK Şerhi, İstanbul 2004, C.I, s.494)
Markaların Korunması Hakkındaki Kanun Hükmünde Kararname’nin 9.maddesi kapsamında haksız bir marka kullanımını, marka sahibi yasaklayabilir. Ancak sitemizdeki marka ibareleri, tüketicinin sorununu dile getirmek için kullanması zorunlu olan ifadelerdir. Bu ibareler, bir mal ya da hizmeti tasvir edici tarzda değil, bilakis gerçek hak sahibinin markasını tasvir etmek için kullanılmakta, ortada marka olarak bir kullanım bulunmamaktadır.
Sitemizde isim hakkı ihlal edilmemektedir.
Markaların, şikayetleri dile getirmek, hatta protesto etmek için dahi kullanılmasına mukayeseli hukukta engel olunmamaktadır. (Bu konuda Bkz. Tekin Memiş, “Marka, Endüstriyel Tasarım, Faydalı Model ve Patent Davalarında İnternet Alan Adı Nedeniyle Ortaya Çıkan Marka Uyuşmazlığı”, İstanbul Barosu Fikri ve Sınaî Mülkiyet Hakları ve Kültürü, İstanbul 2005, s.119 vd)
MarkKHK m.9 ve 68’in uygulanmasında düşünce ve ifade özgürlüğünün sınırlarına dikkat edilmesi gerekmektedir. Aynı şekilde bir tüketicinin kendisini ifade etmek için kurulan bir sitede şikayet ettiği şirketin adını ya da markasını kullanması marka ya da isim hakkının ihlali olarak kabul edilemez.
Sitemiz haksız rekabet oluşturmadığı gibi, firmalara da söz hakkı tanır.
Şikayet hakkı, haksız rekabet olarak değerlendirilemez.
Türk Ticaret Kanunu, haksız rekabeti, iktisadi rekabetin her türlü suistimali olarak tanımlamıştır. Sitemizde ise öncelikle iktisadi rekabetin kötüye kullanımı söz konusu değildir. Zira Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun hükümleri, tüketicinin korunması için şikayetlerin umuma iletilmesini istemektedir. Bu nedenle de Geleneksel Tüketici Ödülleri, her yıl bu şikayetleri kamuya duyuran ilgili basın yayın organlarına dağıtılmaktadır.
Bu konudaki haberler için Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nın web sayfasına bakınız. Bu halde haksız rekabet ya da davacının kişilik haklarının ihlalinden bahsedebilmek için sadece tüketicinin şikayetlerinin web sayfasında yayınlanması yetmez. Aynı zamanda bu şikayetlerin içeriklerinin kişilik haklarına saldırı ya da haksız rekabet teşkil etmesi gerekir.
Burada sıralanan tüketici şikayetlerinin içeriklerinde tüketiciler, sadece mağduriyetlerini dile getirmektedir.
Sitemizde bulunan genel şikayetler, kişilik haklarına tecavüz teşkil etmeyeceği gibi, haksız rekabet eylemini de oluşturmaz.
